Ana del Val Kultura eta Kiroleko foru diputatuak «De ferro de alaua» erakusketa inauguratu du gaur Arabako Artxiboan, Donemiliagako Goldearen milurtekoaren urteurrena ospatzeko.

Erakusketa urriaren 31ra arte egongo da irekita, eta Becerro Galicano erakusten du, ehunka dokumentu gehiagorekin batera Goldearen kopia bakarra biltzen duen kodexa.

Becerro Galicano Erdi Aroko kartulariorik garrantzitsuenetako bat da Iberiar penintsulan, IX. eta XI. mendeen artean kristauen erreinuen hedapena ezagutzeko informazio aberatsa ematen baitu. "Donemiliagako Goldea" dokumentuetako bat da: 1025ean egindako zerrenda bat, Arabako 307 herrixkakoa, Donemiliaga Kukulako monasterioari gauzatan (golde hortzetan) zergak ordaintzen zizkiotenak.

Hortik dator dokumentuaren izena. Garai hartan, Araba eta Errioxa Iruñeko Erresumako zati ziren, eta dokumentuak lehen aldiz erakusten zuen Araban hainbat herri zeudela, hala nola Gastehiz, Hagurahin, Dullanzi, Zalduondo, Barrundia, Quartanigo eta abar.

Becerro Galicano Donemiliaga Kukulako Yusoko monasterioan gordetzen da, eta, bere hitzaldian, Ana del Valek eskerrak eman dizkio inaugurazioan egon den Fr José Ramón Pérez Sáenz monasterioko prioreari, "Agustindar Errekoletoen ordenak arabar guztiekin izan duen eskuzabaltasun izugarriagatik, gure historiaren eta memoriaren parte den pieza aparta bat lehen aldiz ikusteko aukera eman digulako".

Mailegu hori dela eta, Ana del Valek Becerro Galicanoren digitalizazio osoa eman dio, Arabako Artxiboak bereizmen handiz egina, San Millán de la Cogolla Fundazioan kontserbatzeko. Inaugurazioan Euskal Autonomia Erkidegoko Erdi Aroko Historia Saileko irakasleak ere izan dira, dokumentu hau oso garrantzitsua baita Arabako Erdi Aroko populazioa eta orduko antolaketa sozial eta politikoa aztertzeko, bai eta euskarak izan zuen bilakaera aztertzeko ere garai hartako toponimiaren bidez.

Erakusketan doako dibulgazio argitalpen bat banatu da, dokumentuaren erreprodukzioa eta transkripzioa barne. «De ferro de alaua» erakusketa Arabako Foru Aldundiak Donemiliagako Goldearen milurtekoa ospatzeko antolatutako jardueren parte da.

Ekimen horren barruan sartzen dira, halaber, gaur egun lurralde historikoko hainbat herritan barrena egiten ari den dibulgaziozko erakusketa ibiltari bat; hitzaldi ziklo bat Euskal Herriko Unibertsitatearekin lankidetzan, Gasteizko "Ignacio Aldecoa" Kultura Etxean, urriaren 30era arte; eta beste erakusketa bat, datorren azaroan inauguratuko dena Bibat - Arabako Arkeologia Museoan, "Euskal Herriko Erdi Aroko herrixkak" izenekoa.

Kultura etxean Donemiliagako Goldeari eskainitako hitzaldi zikloari buruzko informazio gehiago

«De ferro de alaua» erakusketa Arabako Artxiboan izango da ikusgai (Zumakadi ibilbidea, 21), astelehenetik ostiralera, 9:00etatik 19:30era, urriaren 31ra arte. Donemiliagako Goldearen milurtekoaren urteurrenaren oroitzapen koadernoa hemen deskarga daiteke: