EKO - Zirku Pirinioak

Euskal Herriko lau konpainia lanean ari dira 2026an estreinatuko diren zirku ikuskizun bana sortzeko

 

• EKO-Zirku Pirinioak mugaz gaindiko lankidetza proiektu europarra da, eta mugaz gaindiko zirkuko eragileen gaitasunak eta trebetasunak garatzea du helburu, prestakuntza, sorkuntza eta esperimentazioa uztartuz trantsizio ekologikoa egiteko. Proiektu hori ongi doa aurrera
• 1.681.820 euroko aurrekontuarekin, Europar Batasunak % 65ean kofinantzatzen du, eta Arabako Foru Aldundiak proiektuaren bazkide gisa parte hartuko du, eta laguntzaile izango dira Vital Fundazioa, Gasteizko Udala eta Garaion Sorgingunea
• Kankarro Konpainiaren Kankarro, Rouge Elea-ren Lurruna, La Trapecionista-ren Zuhamu eta Twisting the Balance-ren Baubo dira zirkuko ikuskizunen sorkuntza-bitartekaritzako proiektuetarako 2025-2026 deialdiaren barruan hautatu diren Euskal Herriko proiektuak

---

EKO–ZIRKU PIRINIOAK mugaz gaindiko lankidetza proiektuaren helburua da zirkuko eragileek prestakuntza, sorkuntza eta esperimentazioa uztartuz trantsizio ekologikoa egiteko dituzten gaitasunak eta gaitasunak garatzea. Proiektu hori ongi doa aurrera, eta gaur aurkeztu dute Arabako Foru Aldundi bere Arabako bazkideak eta bere kide elkartu Gasteizko Udalak, Vital Fundazioak eta Garaion Sorginguneak, Euskal Herriko lau konpainietako bateko ordezkariekin batera, hau da, Kankarro ikuskizuna sortzen ari den Corpdes taldearen ordezkariekin batera.

Prentsaurrekoan aurkeztu dute Inmaculada Sánchez Kulturako foru zuzendariak, Sonia Díaz de Corcuera Kultura eta Hezkuntzako zinegotziak, Arantza Ibañez de Opacua Vital Fundazioko zuzendariak, eta Amaia Gabilondo Garaion Sorgingunekoak parte hartuko baitu.

EKO – Zirku Pirinioak eskualde arteko lankidetza proiektu bat da, Europar Batasuneko Eskualde Garapenerako Europako Funtsak (EGEF) kofinantzatua POCTEFA programaren bidez 2024-2027 aldirako, 1.681.820,46 euroko guztizko aurrekontuarekin (EBk % 65ean kofinantzatua).

"Programaren helburua da mugaz gaindiko zirkuaren sektoreak sorkuntzan, ekoizpenean eta hedapenean oinarritutako eredu klasikoa eralda dezan sustatzea. Eta hori guztia karbono aztarna murriztuz (bira eraginkorragoak), narratiba berriak sortuz, berrikuntza eta programatzaileen eta konpainien arteko lan adostua erantsiz" adierazi du Inmaculada Sánchezek.

Proiektuak hiru onura dituela ziurtatu du: hainbat mailatan lankidetzan aritzea (erakunde artean eta erakunde barruan konpainiekin), Europako proiektu bat ezartzen duen esparrua gauzatzea, eta Arabarako zuzeneko onurak lortzea, "gizarte eragina duten bitartekaritza jarduerak eta kalitatezko ikuskizunak, zeinez gozatu ahal izango baitugu Kaldearte, Kultura Plazara eta abarren etorkizuneko programazioetan. Arabako zirku konpainiek onura handia aterako dute ekimen honetatik eta ezagutza partekatutik" ziurtatu du.

Tolosako La Grainerie buru dela, proiektua 14 kidek osatzen dute, eskualdeka taldekatuta: 3 Euskal Herrikoak (Arabako Foru Aldundia, Bilboko Udala eta Hendaiako Udala), 3 Aragoikoak, 5 Frantziakoak (Okzitania) eta 3 Kataluniakoak. Araban, Foru Aldundia erakunde bazkidea da, baina Gasteizko Udalak, Vital Fundazioak eta Garaion Sorginguneak laguntzen diote erakunde elkartu gisa.

 

Deialdia

Deialdia 2024an egin zen, eta POCTEFA mugaz gaindiko lankidetzarako eremu geografikoko konpainia eta artista profesional guztiei zuzenduta zegoen.

Parte hartzeko irizpideak honako hauek izan ziren:

• Jatorrizko proiektu artistiko bat izatea, gutxienez 30 minutukoa (kaleko proiektuetarako) eta 50 minutukoa (areto edo karparako), sorkuntza eta ekoizpen egutegi zehatz batekin. Amaierako ikuskizuna 2026ko apirilaren 1etik 2027ko martxoaren 31ra bitartean programatu ahal izatea (EKO proiektuaren amaiera data).

• Sormen prozesuan neurri ekologikoak esperimentatzeko interesa izatea, bai eta nazioarteko egonaldietan ere, eta neurri eta ekintza horiekin konprometitzeko borondatea izatea.

• Sorkuntza prozesuan zehar bitartekotza ekintzen proposamen bat sartzea, EKOren bazkide laguntzaileekin adostuko dena.

2024ko abenduan, 70 hautagaitatik 15 proiektu hautatu ziren. Lurralde, genero eta proposamen motaren proportzionaltasun irizpideekin hautatu ziren. Okzitaniako 4 + Kataluniako 3 + Aragoiko 4 + Euskal Herriko 4. Hauek dira Euskal Herrikoak: Kankarro Konpainiaren Kankarro, Rouge Elea-ren Lurruna, La Trapecionista-ren Zuhamu eta Twisting the Balance-ren Baubo.

 

Hurrengo urratsak

"Bazkide, kide elkartu eta hautatutako konpainiak otsailaren 11n eta 12an elkartu ginen Garaion, loturak eraikitzen hasteko eta adostutako lan proposamen bat sortzeko" adierazi du Díaz de Corcuera zinegotziak. Hurrengo bilera Tolosan izango da, martxoaren 4tik 6ra, Hackathon delakoan.

"Hackathon" horretan, La Grainierie enpresaren instalazioetan, zehaztasun handiagoz ezagutuko dira hautatutako 15 konpainien proposamenak (aurkezpenen eta sorkuntza proiektuaren zati txikien bidez). Hor, bazkideak eta kide elkartuak "konpainiekin benetako ibilbideak sortzen hasiko gara, eta gainerako lurraldeekin, haien interes eta aukeren arabera, egoitza espazioak, working progress, bitartekotzak, datak, aurrekontuak eta abar adostuko ditugu" azpimarratu du.

Konpainiei laguntza eskaintzen zaie ikuskizun berri bat eta bitartekaritza jarduera osagarriak sortzeko, 12.000-15.000 euroko zenbatekoarekin bakoitza, dietei, egoitzei, mugikortasunei eta abarri aurre egiteko. Bazkideek eta kide elkartuek beren gain hartutako konpromisoa da haien eskura jartzea egonaldietarako 2-3 gune eta gutxieneko programazio kopuru bat Pirinioaren bi aldeetan.

Ondorioz, programazio jasangarriagoak izango dira, emanaldi bat izan eta etxera itzultzeko eredu klasikotik harago joango baitira. Gainera, gorputza zaintzeko prestakuntza espezifikoak eta material berritzaileak ere eskainiko dira.

Konpainiek, bestalde, zirku ekoizpen berria eskainiko dute, zeharkako ingurumen edukiekin sortua eta pentsatua hasieratik, zeina 2026an zehar estreinatuko baita eta 2027tik aurrera jarriko baita biran.  Baina "kontua ez da soilik ikuskizunak estreinatzea, baizik eta lurralde bakoitzean eragina sortzea ere bai. Ikuskizuna bezain garrantzitsua da bitartekaritza jarduerak egitea, gizarte onurak eta kultura trukeak areagotuko baitituzte" adierazi du Ibañez de Opacuak.

"Azken batean: kalitate jauzia da, Arabako zirkuan, konpainien beren artean sortuko diren ezagutzak eta esperientziak trukatuz", adierazi du.